Waarom duurzaam produceren?
Duurzaamheid is een woord dat al lange tijd niet meer weg te denken is uit ons woordenboek. Sinds 2018, het jaar van de oprichting van Extention Rebellion, het wereldwijde verzet tegen plastic rietjes en ook het jaar waarin de IPCC een belangrijk onderzoek publiceerde over de opwarming van de aarde, is het duurzaamheidsconcept ook niet meer uit het ondernemerslandschap weg te denken. De wereld is wakker geschud.
Wat is duurzame productie?
Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt dus niet alleen meer vanuit de overheid gestimuleerd, ook de consument verlangt het van jou als organisatie. Met een wereldwijde productie van zo’n 360 miljoen ton aan plastic per jaar, kan de productiesector een flinke slag op het gebied van duurzame productie slaan. Duurzaam produceren is het devies!
Onder duurzaam produceren verstaan we dat producten worden geproduceerd op een manier waarbij het milieu zo min mogelijk wordt belast tijdens het productieproces. Hieronder vallen bijvoorbeeld maatregelen als het verminderen van afval, het minimaliseren van CO2-uitstoot, en energie- en waterverbruik.
Voordelen en gevaren van duurzame productie
Duurzaam produceren levert, afgezet tegen niet-duurzame productiealternatieven, een positieve bijdrage aan een 'gezondere' planeet. Dat is wat kort door de bocht geformuleerd, maar laat duidelijk zijn dat duurzame productie minder negatieve gevolgen voor het milieu heeft. Om die reden worden voor de productiesector ook steeds meer regels opgesteld om duurzame productie te bevorderen.
Maar duurzaam produceren biedt ook jouw organisatie een groot voordeel. Wanneer je duurzame productie op de juiste manier inzet, kun je de operationele efficiëntie van je organisatie aanzienlijk verbeteren. Waardoor er bijvoorbeeld minder mankracht nodig is, minder energie verbruikt wordt, en efficiënter ingekocht kan worden, wat een positief effect heeft op de winst van jouw organisatie.
Er ligt ook een wezenlijk gevaar op de loer bij een overstap naar een duurzaam productieproces: kwaliteitsverlies. Wanneer je start met duurzame productie en dus op zoek gaat naar bijvoorbeeld een andere leverancier of andere productiemachines, loop je het risico dat de kwaliteit van jouw eindproduct afneemt. Dit onderstreept het belang van kwaliteitsmanagement in elke fase van het productieproces. Zorgvuldig monitoren en regelmatige kwaliteitcontroles zijn essentieel om de productkwaliteit te kunnen waarborgen en tegelijkertijd aan de duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen.
De balans tussen kwaliteitsmanagement en duurzaam produceren
In algemene en brancheoverschrijdende zin is kwaliteitsmanagement alles wat je onderneemt binnen je organisatie voor de borging van kwaliteit. Bij goed kwaliteitsmanagement worden de processen binnen de productie van jouw product continu gemonitord en waar nodig verbeterd. En juist deze deelprocessen gaan op de schop wanneer je start met duurzaam produceren. De juiste balans vinden is dus essentieel.
Om de kwaliteit van jouw product te waarborgen wanneer je start met de verduurzaming van jouw productieproces is het van belang dat je de verduurzaming gefaseerd doorvoert. Ga niet in één keer met tien verschillende verduurzamingsacties tegelijk aan de gang. De reden is simpel: wanneer dan blijkt dat de kwaliteit van het product achteruit gaat, is het veel moeilijker om te bepalen wat de precieze oorzaak is als je met tien verschillende deelprocessen tegelijkertijd aan de slag bent gegaan. Kortom, ga gefaseerd aan de slag en zorg dat je te allen tijde het kwaliteitsmanagementsysteem niet uit het oog verliest.
Hoe start je met duurzaam produceren?
Nu we de voordelen uiteengezet hebben en je in grote lijnen weet waar je op moet letten, is de volgende vraag: waar moet ik beginnen? Welke stappen moet ik zetten in het kader van duurzame productie?
- Schaf minder machines aan
De meest duurzame machine is de machine die niet aan staat. Kortom, minder machines laten draaien is al een grote stap in de juiste richting. Dit klinkt makkelijker gezegd dan gedaan. Want hoe kun je nu hetzelfde produceren met minder machines?
Kijk kritisch naar wat écht nodig is voor de productie. Is er bijvoorbeeld een mogelijkheid om meerdere producten te produceren op dezelfde machine? Door te werken met wisselmodules of een slimme planning? Of is het mogelijk door uitbreiding van personeel het aantal ploegen op te hogen om zo het aantal productie-uren per machine te verhogen? - Kies voor nauwkeurigheid
Wanneer je kiest voor nauwkeurige productiemachines, verminder je de kans op variatie in de geproduceerde producten. Dit zorgt dat je de juiste hoeveelheden materiaal kunt inkopen waardoor er minder materiaalverlies optreedt en je minder afval produceert.
Tevens zorgen nauwkeurige machines voor een constante kwaliteit van het product waardoor er minder producten afgekeurd zullen worden. Dit bespaart materiaal en energie wat weer een postitieve bijdrage heeft op het milieu. Dit heeft natuurlijk niet alleen een positief effect op de uitstoot en duurzaamheid maar ook op de kwaliteit van het product.
Update en investeer
Machines, pompen, en electrocomponenten zijn enorme energieverbruikers binnen de productiemachines. Door aan vervanging toezijnde onderdelen in de loop van de tijd te vervangen door nieuwere en energiezuinigere onderdelen, zal het energieverbruik logischerwijs lager worden.
Kleine aanpassingen om te starten met duurzaam produceren
Waar we het hierboven gehad hebben over grote aanpassigen binnen het productieproces, kun je ook met minder rigoreuze ingrepen maar relatief kleine aanpassingen hele goede resultaten boeken en je producieproces een stuk duurzamer maken. Voorbeelden hiervan zijn:
- Bekijk de mogelijkheden om de verpakking van het product weg te laten
- Kies voor biologisch afbreekbaar materiaal
- Scheid al het afval
- Verlaag je CO2 uitstoot door lokaal te produceren
- Gebruik milieu vriendelijke schoonmaakmiddelen
Uiteindelijk komt het erop neer dat je een bewuste keuze moet maken om al dan niet duurzaam te gaan produceren. De voordelen zijn duidelijk, maar het vereist wel een investering. Maar er zijn opties om 'klein' te beginnen en de kosten van de benodigde aanpassingen beperkt te houden. Groot of klein: iedere stap in duurzame richting is er ééntje. Maar zorg er wel voor dat je de effecten meet, zowel in positieve als negatieve zin: je moet weten wat het je omnder de streep oplevert, en je moet weten hoe de kwaliteit van je product zich ontwikkelt om kwaliteitsverlies te voorkomen.