Duurzaamheid is een woord dat al lange tijd niet meer weg te denken is uit ons woordenboek. Sinds 2018, het jaar van de oprichting van Extention Rebellion, het wereldwijde verzet tegen plastic rietjes en ook het jaar waarin de IPCC een belangrijk onderzoek publiceerde over de opwarming van de aarde, is het duurzaamheidsconcept ook niet meer uit het ondernemerslandschap weg te denken. De wereld is wakker geschud.
Maatschappelijk verantwoord ondernemen wordt dus niet alleen meer vanuit de overheid gestimuleerd, ook de consument verlangt het van jou als organisatie. Met een wereldwijde productie van zo’n 360 miljoen ton aan plastic per jaar, kan de productiesector een flinke slag op het gebied van duurzame productie slaan. Duurzaam produceren is het devies!
Onder duurzaam produceren verstaan we dat producten worden geproduceerd op een manier waarbij het milieu zo min mogelijk wordt belast tijdens het productieproces. Hieronder vallen bijvoorbeeld maatregelen als het verminderen van afval, het minimaliseren van CO2-uitstoot, en energie- en waterverbruik.
Duurzaam produceren levert, afgezet tegen niet-duurzame productiealternatieven, een positieve bijdrage aan een 'gezondere' planeet. Dat is wat kort door de bocht geformuleerd, maar laat duidelijk zijn dat duurzame productie minder negatieve gevolgen voor het milieu heeft. Om die reden worden voor de productiesector ook steeds meer regels opgesteld om duurzame productie te bevorderen.
Maar duurzaam produceren biedt ook jouw organisatie een groot voordeel. Wanneer je duurzame productie op de juiste manier inzet, kun je de operationele efficiëntie van je organisatie aanzienlijk verbeteren. Waardoor er bijvoorbeeld minder mankracht nodig is, minder energie verbruikt wordt, en efficiënter ingekocht kan worden, wat een positief effect heeft op de winst van jouw organisatie.
Er ligt ook een wezenlijk gevaar op de loer bij een overstap naar een duurzaam productieproces: kwaliteitsverlies. Wanneer je start met duurzame productie en dus op zoek gaat naar bijvoorbeeld een andere leverancier of andere productiemachines, loop je het risico dat de kwaliteit van jouw eindproduct afneemt. Dit onderstreept het belang van kwaliteitsmanagement in elke fase van het productieproces. Zorgvuldig monitoren en regelmatige kwaliteitcontroles zijn essentieel om de productkwaliteit te kunnen waarborgen en tegelijkertijd aan de duurzaamheidsdoelstellingen te voldoen.
In algemene en brancheoverschrijdende zin is kwaliteitsmanagement alles wat je onderneemt binnen je organisatie voor de borging van kwaliteit. Bij goed kwaliteitsmanagement worden de processen binnen de productie van jouw product continu gemonitord en waar nodig verbeterd. En juist deze deelprocessen gaan op de schop wanneer je start met duurzaam produceren. De juiste balans vinden is dus essentieel.
Om de kwaliteit van jouw product te waarborgen wanneer je start met de verduurzaming van jouw productieproces is het van belang dat je de verduurzaming gefaseerd doorvoert. Ga niet in één keer met tien verschillende verduurzamingsacties tegelijk aan de gang. De reden is simpel: wanneer dan blijkt dat de kwaliteit van het product achteruit gaat, is het veel moeilijker om te bepalen wat de precieze oorzaak is als je met tien verschillende deelprocessen tegelijkertijd aan de slag bent gegaan. Kortom, ga gefaseerd aan de slag en zorg dat je te allen tijde het kwaliteitsmanagementsysteem niet uit het oog verliest.
Nu we de voordelen uiteengezet hebben en je in grote lijnen weet waar je op moet letten, is de volgende vraag: waar moet ik beginnen? Welke stappen moet ik zetten in het kader van duurzame productie?
Machines, pompen, en electrocomponenten zijn enorme energieverbruikers binnen de productiemachines. Door aan vervanging toezijnde onderdelen in de loop van de tijd te vervangen door nieuwere en energiezuinigere onderdelen, zal het energieverbruik logischerwijs lager worden.
Waar we het hierboven gehad hebben over grote aanpassigen binnen het productieproces, kun je ook met minder rigoreuze ingrepen maar relatief kleine aanpassingen hele goede resultaten boeken en je producieproces een stuk duurzamer maken. Voorbeelden hiervan zijn:
Uiteindelijk komt het erop neer dat je een bewuste keuze moet maken om al dan niet duurzaam te gaan produceren. De voordelen zijn duidelijk, maar het vereist wel een investering. Maar er zijn opties om 'klein' te beginnen en de kosten van de benodigde aanpassingen beperkt te houden. Groot of klein: iedere stap in duurzame richting is er ééntje. Maar zorg er wel voor dat je de effecten meet, zowel in positieve als negatieve zin: je moet weten wat het je omnder de streep oplevert, en je moet weten hoe de kwaliteit van je product zich ontwikkelt om kwaliteitsverlies te voorkomen.