Wat is Lean manufacturing en hoe pas je het toe?

Lean manufacturing als kern van kwaliteitsmanagement

In het oerwoud van normen, certificeringen en papierwerk zou je bijna vergeten waar het écht om gaat. Kwaliteitsmanagement is ooit in het leven geroepen om ervoor te zorgen dat kwaliteit verbetert. Vanuit de klant betekent het dat de klant bepaalt of de geleverde kwaliteit goed genoeg is; de werknemers van het bedrijf zullen deze kwaliteit samen moeten realiseren. Dat klinkt op zich eenvoudig, maar blijkt in de praktijk toch lastig om te realiseren. Sommige organisaties lopen bijvoorbeeld stuk op het feit dat ze veel te veel willen vastleggen in regels en systemen. Die worden vervolgens slecht onderhouden.

De grootste uitdaging blijkt toch het creëren van brede betrokkenheid en draagvlak. Want alleen wanneer alle medewerkers van een organisatie zich doorlopend bezighouden met het in kaart brengen en doorvoeren van mogelijke verbeteringen in het productieproces, kan een bedrijf de waarde van zijn product en/of dienst voor de klant maximaliseren. Lean manufacturing helpt om dit voor elkaar te krijgen.

Daar wil de klant niet voor betalen!

Scania Nederland – lees het hele verhaal

Wat betekent Lean?

Ga je op zoek naar de betekenis van Lean, dan vind je omschrijvingen als ‘filosofie’, ‘business strategie’ en ‘systematische aanpak,’ waarbij alles en iedereen in een organisatie bezig is met het creëren van waarde voor de klant in alle processen die daarvoor nodig zijn. Procesmanagement, dus. Toyota was het eerste bedrijf dat Lean manufacturing toepaste. Toyota's grondlegger, Taiichi Ohno, legde niet geheel toevallig in de jaren ’50 het fundament voor Lean manufacturing. “Costs exist to be reduced” was zijn uitgangspunt.

Lean manufacturing gaat niet uit van het veranderen van processen, maar van het verbeteren ervan. Een ogenschijnlijk klein verschil met een grote impact op de bereidheid van mensen om hier ook zelf een bijdrage aan te leveren. Door (volgens) Lean te werken, delegeer je de verantwoordelijkheid voor mogelijke verbeteringen aan díe medewerkers die daadwerkelijk bijdragen aan specifieke processen, en geef je ze bovendien het benodigde mandaat om verbeteringen te kunnen realiseren. Hiermee creëer je een bedrijfscultuur waarbinnen iedereen, altijd op zoek is naar verbeteringen die de waarde voor de klant verhogen en onnodige verspillingen voorkomen.

Lean manufacturing werkt op basis van vijf Lean principes: waarde, waardestroom, flow, pull en perfectie. Daarnaast focust Lean op het tegengaan van een aantal verspillingen.

De 8 soorten verspillingen binnen Lean

De verspillingen die Lean manufacturing poogt te voorkomen, bevinden zich in verschillende fasen van het productieproces.

1. Overproductie: meer produceren dan nodig, wat leidt tot overtollige voorraad
2. Wachten: tijdverlies door inactieve middelen
3. Transport: onnodige verplaatsing van producten of materialen
4. Extra bewerking: extra stappen die geen waarde toevoegen
5. Voorraad: overtollige producten die niet verwerkt worden
6. Beweging: onnodige bewegingen van mensen
7. Defecten: producten die niet aan kwaliteitsnormen voldoen en herwerkt moeten worden
8. Onderbenutte talenten: niet effectief gebruikmaken van de vaardigheden en capaciteiten van medewerkers

Kun je Lean manufacturing altijd en overal inzetten?

Lean principes zijn toe te passen in alle bedrijven en marktsegmenten waar producten en diensten worden geleverd aan de klant. Eigenlijk overal dus. Van transport en logistiek tot horeca en zakelijke dienstverlening. Zodra er behoefte is aan een gestructureerde aanpak om verspilling tijdens het productieproces te voorkomen, kan je Lean inzetten. Ook wanneer je een product of dienst van hoogstaande kwaliteit aan de klant wil leveren, biedt Lean manufacturing uitkomst.

Hiermee blijven alleen bedrijfsprocessen en processtappen over waar de klant voor wil betalen of op wil wachten. Alle andere activiteiten zijn verspilling en dus overbodig. Het verschil van de manier waarop Lean per organisatie of branche wordt uitgewerkt zit in de uitvoering. Denk bijvoorbeeld aan de volgende vragen:

• Welke processen vinden er binnen een bedrijf plaats?
• Wat is de schaalgrootte van die processen?
• Op welke manier communiceert men binnen het bedrijf met elkaar?

Ook in de zorg is Lean manufacturing toe te passen. Het is nooit af, het blijft doorgaan. We hadden een standaard, maar een standaard is eigenlijk een startpunt voor verbetering.

Corina van Gelderen – programmamanager Steeds Beter bij Icare

Zó draagt Lean manufacturing bij aan de impact van kwaliteitsmanagement

Lean manufacturing is bedoeld om de kwaliteit én de efficiëntie van een bedrijf te verbeteren. Voorkom dat je Lean inzet om kosten en mankracht te besparen, want dat werkt in de praktijk bijna altijd contraproductief. Wanneer je focust op (het verbeteren van) kwaliteit, dan worden de kosten vaak vanzelf lager. Gemotiveerd en betrokken personeel is bovendien veel productiever dan medewerkers die op de automatische piloot hun werkzaamheden afraffelen.

Lean manufacturing:

• draagt bij aan klanttevredenheid
• minimaliseert het verbruik van middelen, tijd en energie
• optimaliseert het gebruik van in de organisatie aanwezige kennis en kunde
• verbetert processen en is daarmee ook waardevol in het kader van ISO-certificeringen
• Vergroot betrokkenheid en motivatie van medewerkers
• voorkomt onnodige activiteiten en verspilling
• zorgt voor een breder draagvlak voor jouw kwaliteitsmanagementsysteem

Zelf aan de slag met Lean

Wil je zelf aan de slag met het toepassen van Lean manufacturing en de Lean principes binnen het kwaliteitsmanagement van jouw organisatie?

Begin dan in kleine stukjes te experimenteren. Lean gaat niet zo zeer om het toepassen van een methode, maar om het ontwikkelen van de juiste vaardigheden – dat gaat het best in kleine stappen.