Nieuwe regels franchisewet
De franchisewet bepaalt welke informatie franchisegevers minimaal moeten delen met franchisenemers of kandidaat-franchisenemers. De wet gaat uit van het principe dat partijen zich gedragen als een ‘goed franchisegever’ en als een ‘goed franchisenemer’.
Doel hiervan is dat kandidaat-franchisenemers zo een goed doordachte en bewuste beslissing kunnen nemen om zich wel of niet aan te sluiten bij een formule.
1. Houd je aan de précontractuele fase
Minimaal vier weken voordat de franchiseovereenkomst echt wordt getekend, moet alle informatie aan de kandidaat-franchisenemer gegeven worden.
Dit heet het termijn van beraad. Alle informatie die de franchisegever weet, of redelijkerwijs kan vermoeden, moet dan gedeeld zijn. Deze specifieke informatie is nodig om als franchisenemer een bewuste keuze te kunnen maken om wel of niet in de franchise te stappen.
Tijdens deze periode van minimaal vier weken mogen er geen nieuwe voorwaarden bij komen of wijzigingen doorgevoerd worden die negatief kunnen zijn voor kandidaat-franchisenemer.
Je mag als franchisegever de toekomstige franchisenemer ook niet vragen om ‘alvast’ investeringen te doen, andere betalingen te doen, óf hen een ander soort overeenkomst laten tekenen. Denk hierbij aan bijvoorbeeld een huurovereenkomst.
De mogelijk nieuwe franchisenemer moet zich terug kunnen trekken als ze dat willen. In de tussentijd bestuderen ze de documenten en overeenkomsten met eventueel een adviseur.
Een handboek delen blijft het advies. Hieronder staan punten die wettelijk zijn bepaald en prima in een digitaal handboek of kwaliteitsmanagementsysteem opgenomen kunnen worden. Transparantie is hierbij key.
- De franchiseovereenkomst, inclusief alle bijlagen
- Overzicht van alle te betalen vergoedingen, opslag of andere bijdragen. Met toelichting en
eventuele eenzijdige aanpassingen die de franchisenemer kan verwachten - Overzicht van de investeringen voor de nieuwe franchisenemer
- Informatie over eventuele afgeleide formules
- Informatie over het franchiseoverleg, zoals hoe vaak en wanneer
- Contactgegevens van het vertegenwoordigende orgaan van de franchisenemers (indien aanwezig)
- Informatie over financiële gezondheid
- Financiële informatie over de locatie waar de nieuwe franchisenemer actief wordt, of informatie van vergelijkbare franchisevestigingen
- Alle verdere nuttige informatie voor de franchisenemer
2. Denk na over tussentijdse wijzigingen van een franchiseovereenkomst
Ontwikkelen, groeien, het managen en verbeteren van kwaliteit, is waar iedere organisatie mee bezig is. Ook als franchise. Soms heb je dan ook investeringen nodig van een franchisenemer. Of wanneer er keuzes of ontwikkelingen zijn die negatief uitpakken voor de franchise, dan moet je als franchisegever wel tijdig de nodige informatie verstrekken. Het gaat dan om informatie als:
- Wijzigingen in de franchiseovereenkomst. Heb je de laatste versie en kan iedereen die vinden?
- Investeringen in zijn franchise onderneming of vergoedingen
- Nieuw te ontwikkelen formules zoals bijvoorbeeld een webshop
Denk als het gaat om vergoedingen aan bijvoorbeeld een marketingvergoeding. Het idee hierachter is de franchisegever verplichten informatie te delen over marketing. Zo geeft de franchisenemer de kans om te controleren of de gevraagde bijdragen goed zijn. Transparantie is hierbij erg belangrijk.
3. Leg regelmatig terugkerende afspraken vast
Franchising is een samenwerkingsvorm tussen zelfstandige partijen of ondernemers. Alleen met heldere afspraken en regelmatig overleg werkt het om op deze manier samen te werken. Anders ben je geen formule.
De franchisewet schrijft daarom voor dat franchisegevers regelmatig met hun franchisenemers moeten overleggen. Niet alleen over de operationele zaken, maar ook bijvoorbeeld over voorgenomen wijzigingen in de franchiseformule.
In de wet staat dat minimaal één keer per jaar franchisegever en franchisenemer in overleg moeten. Ook staat in de Wet Franchise dat franchisegevers aan hun franchisenemers regelmatig ondersteuning moeten bieden als het om de franchiseformule gaat.
4. Beschrijf het beëindigingsproces
Aan een franchisesamenwerking kan een einde komen. Soms willen partijen niet meer verder, of jullie komen niet uit een wijziging in de formule. Dan is het belangrijk dat de samenwerking op een goede manier beëindigd wordt. De volgende zaken moet je in ieder geval in dit proces opnemen:
Duidelijkheid over waardebepaling
In de franchiseovereenkomst moet duidelijk staan hoe de waarde wordt bepaald van de franchisevestiging wanneer een franchisenemer de samenwerking beëindigt en zijn vestiging aan de franchisegever verkoopt. Dit kan een bepaalde rekenmethode zijn.
Beperkt concurrentiebeding
In de franchisewet staat dat het concurrentiebeding van de franchisenemer niet langer mag duren dan een jaar. Qua gebied mag het niet groter zijn dan het exclusieve werkgebied waar de ondernemer actief was.
Andere onderwerpen
Vaak zijn veel onderdelen van zo’n proces rondom een franchisebeëindiging al beschreven in de franchiseovereenkomst en het handboek. Zoals een onafhankelijke derde die de waarde bepaalt, of hoe de eventuele goodwill van de franchisevestiging tussen franchisegever en franchisenemer verdeeld wordt. Soms ontstaat hier discussie over; die ben je met een goede procesbeschrijving voor.
Overgangsperiode franchise wet bijna voorbij
De overgangsperiode van 2 jaar stopt per 1 januari 2023. Had je vóór 2021 al een franchiseovereenkomst? Dan zijn de bepalingen over het instemmingsrecht, de waardebepaling en het concurrentiebeding inmiddels van kracht – de overgangsperiode was immers uitsluitend bedoeld om bestaande franchisegevers en franchisenemers de tijd te geven om de zaken in goed onderling overleg te regelen. Voor overeenkomsten van na 2020, was de franchisewet al langer van kracht.