Alles wat je moet weten over risicomanagement

Wat is risicomanagement? Welke risicomanagementsoftware bestaat er? Wat zijn de risicoanalysetools waar je écht wat aan hebt? En waar vind ik een risicomanagement raamwerk? Dit en meer, onder andere hoe je cyber risk management goed toepast in je onderneming, zal de revue passeren in het onderstaande artikel.

Wat is risicomanagement en waarom zou je het toepassen?

Risicomanagement is een proces waarbij organisaties proberen potentiële problemen en gevaren te vinden, te beoordelen en aan te pakken. Het is als een onmisbaar schild voor organisaties van alle groottes, in alle sectoren. Het draait allemaal om het anticiperen op wat er fout kan gaan en ervoor zorgen dat je er klaar voor bent – no matter what. Maar waarom is het eigenlijk zo belangrijk?

Daar zijn een paar duidelijke redenen voor te geven:

• Allereerst gaat het om het behoud van de stabiliteit van je bedrijf. Door potentiële problemen te identificeren en erop te anticiperen, kun je ervoor zorgen dat je niet volledig verrast wordt door onverwachte gebeurtenissen, zoals een plotselinge daling in de markt of een natuurramp. Dit betekent dat je kunt reageren op een manier die je bedrijf niet in gevaar brengt, maar juist helpt om door te blijven gaan.
• Een volgend belangrijk aspect is het beschermen van je investeringen. Bedrijven steken veel tijd, geld en moeite in hun projecten en activa. Door risicomanagement toe te passen, kun je ervoor zorgen dat deze investeringen worden beschermd tegen mogelijke verliezen. Het helpt je ook om kansen te benutten die zich voordoen, zodat je waarde kunt creëren voor je bedrijf.
• Risicomanagement helpt je ook om betere beslissingen te nemen. Door goed na te denken over de mogelijke risico's en hoe je ze kunt aanpakken, kun je weloverwogen keuzes maken die gebaseerd zijn op feiten en analyses. Dit geeft je een voorsprong en helpt je om strategieën te ontwikkelen die echt werken.
• Daarnaast kan het ook helpen om je bedrijf efficiënter te maken en kosten te besparen. Door risico's proactief aan te pakken, kun je voorkomen dat er problemen ontstaan die je bedrijf geld kosten. Het kan ook helpen om je processen te stroomlijnen en te verbeteren, wat uiteindelijk kan leiden tot lagere kosten en hogere winsten.
• Last but not least, helpt risicomanagement je om het vertrouwen van belanghebbenden te winnen. Of het nu investeerders, klanten of toezichthouders zijn, mensen hebben vertrouwen nodig om met je in zee te gaan. Door open en transparant te zijn over de risico's die je bedrijf loopt en hoe je ermee omgaat, kun je dit vertrouwen opbouwen, uitbouwen, en behouden.

De basisprincipes van risicomanagement

Het proces van risicomanagement bestaat meestal uit de volgende stappen:

• Risico's ontdekken: Tijdens de eerste stap probeer je te ontdekken waar het allemaal fout kan gaan binnen de onderneming. Denk aan financiële problemen zoals marktveranderingen, operationele problemen zoals systeemstoringen, of zelfs fouten van medewerkers. Je probeert alles in kaart te brengen wat mogelijk een risico kan zijn.
• Risico's analyseren: Als je eenmaal weet wat er allemaal fout kan gaan, ga je kijken hoe groot de kans is dát het gebeurt, en hoe erg het zou zijn. Dit doe je door zowel cijfers te gebruiken als gewoon gezond verstand. Je schat in hoe vaak een risico zich zou kunnen voordoen en wat de gevolgen zouden zijn.
• Risico's beoordelen: Vervolgens ga je de risico's rangschikken. Welke zijn het meest waarschijnlijk en hebben de grootste impact? Dit helpt je te bepalen waar je eerst aandacht aan moet besteden en wat misschien minder dringend is.
• Risico's beheren: Hier bedenk je strategieën om de risico's aan te pakken. Je kunt risico’s vermijden, verkleinen, overdragen (bijvoorbeeld naar een verzekering), of accepteren als de kosten van maatregelen hoger zijn dan de potentiële schade.
• Bewaken en bijsturen: Risicomanagement stopt nooit. Je moet continu in de gaten houden of de maatregelen werken en of er nieuwe risico's opduiken. Dit betekent regelmatig je risicoprofiel checken en waar nodig aanpassingen doorvoeren.
• Communiceren en samenwerken: Een belangrijk onderdeel is praten met alle betrokkenen. Zo zorg je ervoor dat iedereen snapt wat de risico's zijn en, op het gebied van procesmanagement, wat hun rol is in het proces. Goede communicatie zorgt ervoor dat iedereen op dezelfde lijn zit.

Risicobeheer is dus zeer belangrijk voor het succes van een organisatie. Door actief en systematisch risico’s aan te pakken, kun je problemen binnen de organisatie vermijden en nieuwe kansen aangrijpen.

Het belang van cyber risk management bij risicobeheer

Bij het in kaart brengen van risico’s vormt cyberrisk-management een steeds groter onderdeel. Het is tegenwoordig eigenlijk niet meer mogelijk om risicobeheer op de juiste wijze te implementeren zonder daarbij de digitale risico’s, ofwel cyberthreats, in acht te nemen.

Cyberrisk-management gaat over het omgaan met de gevaren die gepaard gaan met het gebruik van technologie en internet. Het omvat alles wat je moet doen om je digitale informatie en systemen veilig te houden. Dat is belangrijk omdat we steeds meer afhankelijk zijn van technologie en omdat cyberaanvallen steeds vaker en slimmer worden uitgevoerd.

Bij cyberrisks kun je bijvoorbeeld denken aan malware, schadelijke software die je computer infecteert en gegevens beschadigt of steelt. Ransomware is een specifieke vorm van malware die je bestanden gijzelt en losgeld vraagt om ze vrij te geven. Phishing is een andere veelvoorkomende dreiging, waarbij aanvallers proberen gevoelige informatie te verkrijgen door zich voor te doen als een betrouwbare bron via e-mail of andere communicatiekanalen.

Er zijn ook interne bedreigingen, zoals medewerkers die per ongeluk fouten maken of opzettelijk schade aanrichten. Het kan gaan om het klikken op een verdachte link, het downloaden van besmette bestanden, of het delen van gevoelige informatie met onbevoegden.

Om deze cyberrisico's in kaart te brengen, begin je met het identificeren van alle hard- en software die gebruikt wordt binnen de organisatie, zoals computers, servers, netwerken en softwaretoepassingen. Vervolgens analyseer je welke kwetsbaarheden deze hebben. Dit kan door middel van kwetsbaarhedenscans en pentests (of penetratietests), waarbij je probeert te ontdekken hoe een aanvaller toegang zou kunnen krijgen tot cruciale informatie.

Daarnaast is het belangrijk om te kijken naar de bedreigingen, zowel van buitenaf als van binnenuit. Externe bedreigingen kunnen komen van hackers, cybercriminelen, of zelfs concurrerende bedrijven. Interne bedreigingen kunnen ontstaan door nalatigheid, onwetendheid, of kwaadwillendheid van medewerkers.

Met de juiste vorm van risicobeheer en risicomanagementsoftware worden cyberrisks automatisch meegenomen. Het vormt immers een grote dreiging voor iedere onderneming.

Risicobeheer aanpakken met risicomanagementsoftware

Je kunt ervoor kiezen om risicomanagement aan te pakken met speciaal daarvoor ontwikkelde software. Risicomanagementsoftware is er om het hele proces van risico's beheren makkelijker en sneller te maken. Met deze software kun je alle informatie over mogelijke risico's op één plek verzamelen, analyseren en bijhouden. Hierdoor krijg je een helder overzicht van wat er mis kan gaan, en kun je beter op dergelijke scenario's inspelen en welke risicoanalysetools in welke situaties ingezet kunnen worden.

Een groot voordeel van risicomanagementsoftware is dat je alles op één plek hebt. Dit maakt het supereenvoudig om trends en patronen te zien en te begrijpen wat de grootste risico's zijn. Je kunt ook handige rapportages en dashboards maken die je managementteam en andere betrokkenen up-to-date houden over de status van de risico's en de getroffen (of nog te treffen) maatregelen.

Als er iets fout gaat, helpt de software je ook bij het beheren van incidenten. Je kunt precies bijhouden wat er gebeurd is, wie verantwoordelijk is voor de opvolging, en hoe de oplossing vordert. Dit zorgt ervoor dat je snel kunt reageren en de schade kunt beperken.

Daarnaast helpt de software je om aan alle regels en voorschriften te voldoen. Het stuurt automatische herinneringen en meldingen, zodat je nooit een deadline mist en altijd aan de wetgeving voldoet. Dit zorgt voor minder stress en voorkomt boetes en andere problemen.

Risicomanagement is een zeer wezenlijk onderdeel van kwaliteitsmanagement en procesmanagement. WoodWing Scienta, WoodWings oplossing voor organisaties die structureel met kwaliteits-, proces-, en kennismanagement aan de slag willen, heeft van risicobeheer één van de speerpunten van de software gemaakt.

Meer weten?
Wil je meer weten over de opties voor risicomanagement die WoodWing te bieden heeft, neem dan contact op met de specialisten van WoodWing Scienta.